ماڵپەڕی دەنگی هیوا دەنگی هیوا
  • سەرەتا
  • هەواڵ
    • کوردستان
    • ئێران
    • جیهان
  • کۆمەڵایەتی
    • مافی مرۆڤ
    • ژنان
  • ئابووری
  • چاند و هونەر
  • راپۆرت
  • وتووێژ
  • وتار
  • مەڵتی میدیا
    • ئینفۆگرافیک
    • وێنە
    • فیلم
    • كاريكاتێر و دیزاین
  • کوردی
  • فارسی
  • English
چوار شه‌ممه‌, 2023-02-08
  • دەربارەی ئێمە
  • پەیوەندی
ئەنجامێکی نەبوو
دیتنی هەموو ئەنجامەکان
  • سەرەتا
  • هەواڵ
    • کوردستان
    • ئێران
    • جیهان
  • کۆمەڵایەتی
    • مافی مرۆڤ
    • ژنان
  • ئابووری
  • چاند و هونەر
  • راپۆرت
  • وتووێژ
  • وتار
  • مەڵتی میدیا
    • ئینفۆگرافیک
    • وێنە
    • فیلم
    • كاريكاتێر و دیزاین
ئەنجامێکی نەبوو
دیتنی هەموو ئەنجامەکان
ماڵپەڕی دەنگی هیوا دەنگی هیوا
ئەنجامێکی نەبوو
دیتنی هەموو ئەنجامەکان
ماڵەوە وتار

با زمانی کوردی گرینگیی ستراتیژیکی هەبێت

2020/10/04
با زمانی کوردی گرینگیی ستراتیژیکی هەبێت
0
بڵاو کراوە
149
بینراو
لە فەیسبوک بڵاوی بکەنەوەلە تویتەر بڵاوی بکەنەوە

قەرەنی قادری چاوەدێری سیاسی

با زمانی کوردی گرینگیی ستراتیژیکی هەبێت!
زمانی کوردی لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان حاڵی هیچ باش نییە و زمانی فارسی خەریکە زمانی کوردی هڵۆڵ دەکات و لە کۆی ڕستەیەک کە لە ئاخەڤتنی بەشێکی زۆر لە هاووڵاتیانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان دەیبیسی، تەنیا فرمان (فعل)ەکەی کوردییە. بۆ نموونە؛ کردی، هات، ڕۆیشتن یان دەبن، دەبێ، هەیە و …! یان دەڵێن: “بە چالێشی دەکێشین”، “حاشیەی بۆ دەکەن”، “حاشیەسازی”، “زۆر جالبە”، “خواهیش دەکەم”، “تەشکور دەکەم” و دەیان و سەدان ڕستە و دەستەواژەی سەقەتی تر کە بەداخەوە بە شێوەیەکی زۆر خراپ، ڕۆژانە بەربینگی بە زمانی کوردیی بێخاوەن گرتووە.
کۆماری ئیسلامی نە تەنیا ڕێگە نادات زمانی کوردی لە داینگەوە بخوێندرێت، بەڵکوو بەپێی هەوڵی سیستماتیک خەریکە زمانی کوردی وێران دەکات. کاتێک بە گوێرەی تیۆریی شۆڤێنیستانەی ئێرانییەکان، لە ئێراندا “یەک نەتەوە”، واتە “نەتەوەی ئێران” هەبێت، کە بێ شک زمانی “نەتەوەی ئێران”یش دەبێ فارسی بێت، ئیتر چارەنووسی زمانی کورد دیارە چی لێ دێت. “یەک نەتەوە” و “یەک زمان”، ئەمەیە دۆخی زمانی کوردی لە ئێرانی ئیسلامیدا. هیچ چاوەڕوانییەک لە کۆماری ئیسلامی ناکرێت بۆ باشبوونی زمانی کوردی، چونکە شۆڤێنیزم و شیعەی ئێرانی دەستیان دە دەستی یەکتر ناوە بۆ لەناوبردنی زمانی کوردی. ڕادیۆ، تەلەڤزیۆن، چاپەمەنی، ڕاگەیاندنی ئەلیکترۆنی، ئیداراتی حکوومی، داینگە، خوێندنگە، زانستگەکان و … گشتیان بە زمانی ئێرانییەکان، واتە فارسییە!
ئەگەر زمانی کوردی هەر لە داینگەوە بگرە تا دەگاتە خوێندنگە و زانستگەکان ڕێگەپێدراو بێت، لە ڕوانگەی شۆڤێنیزمی ئێرانییەوە شتێک بە ناوی “نەتەوەی ئێران” و “یەکپارچەییی نەتەوەییی ئێران” نامێنێت، بۆیە چاوەڕوانی ئەوەی کە لە کۆماری ئیسلامیدا زمانی کوردی هەر لە داینگەوە تا دەگاتە زانستگەکان ئازاد بێت، تەنیا تراویلکەیە و بەس. دوژمن لە دەرەوەڕا کوردستانی داگیر کرد، بەڵام خەریکە لە ناوەوە زمانی کوردی لەناو دەبات!
لە لایەکی دیکەوە، ئەگەر خەبات تەنیا لە دەوروبەری دروشمی مەرگ بۆ کۆماری ئیسلامیدا چڕ بکرێتەوە و لایەنەکانی دیکەی ژیان لەبیر بکرێن یان زۆر بە کەمی گرینگییان پێ بدرێت، نەک تەنیا کارتێکەریی خراپی دەبێت، بەڵکوو ناڕاستەوخۆ یارمەتی بە ستراتیژیی کۆماری ئیسلامی دەدات بۆ تێکدانی زمانی کوردی!
گەرچی خەباتەکە بۆ ڕووخانی کۆماری ئیسلامییە، بەڵام بەشێک لە هەوڵ و تێکۆشانەکە دەبێ بۆ پاراستن و بەهێزکردنی زمانی کوردی و ژینگەی کوردستانیش بێت!
خۆ دەکرێت، حزب و ڕێکخراوە سیاسییەکان، ڕێکخراوەکانی کۆمەڵی مەدەنی و کەسایەتییەکان بە ڕێگەی کەرەسەکانی ڕاگەیاندنەوە ڕووبەڕووی ئەو هێرشە شۆڤێنییە کەلتوورییەی کۆماری ئیسلامی ببنەوە. ئەگەر جاران ڕاگەیاندنەکان تەنیا لە پاوانی حکوومەتی پەهلەوی و کۆماری ئیسلامیدا بوون، ئێستا بە خۆشییەوە “تاک”یش دەستی پێی ڕادەگات و ڕای خۆی دەردەبڕێت، هەر لەبەر ئەوە هەوڵدان بۆ نووسینی بەردەوام بە کوردی و گەشەی زمانەکە نە تەنیا لە ئەستۆی دامەزراوە زمانەوانییەکان و حزب و ڕێکخراوەکاندایە، بەڵکوو “تاک”یش بەرپرسە لە پاراستن، پاکوخاوێنی و بەهێزکردنی زمانی کوردیدا!
بۆ ئەوەی زمانی کوردی بەهێز ببێت و لەناو کۆمەڵانی خەڵکدا جێی خۆی بکاتەوە، پێویستە و دەبێ هەر بەرپرسێک جا حزبی بێت یان ناحزبی هەوڵ بدات بە زمانی کوردی قسێ بکات و خۆ لە دەربڕینی وشە، ڕستە، چەمک و زاراوەی فارسی بپارێزێت و تەواو بە کوردی قسێ بکات. هەر بۆ ئاگادارییش، زمانی کوردی ئەو توانایەی هەیە. ڕەواننووسی، تێگەیاندن و کارتێکەری، پێکەوە هێزی نەرم دروست دەکەن!
پێویستە لە پەیوەند لەگەڵ زماندا، حزب و ڕێکخراوە سیاسییەکان، هەروەها دامەزراوە مەدەنییەکانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان، ستراتێژیی ڕوونیان سەبارەت بە زمانی کوردی هەبێت، چونکە زمانی کوردی تەنیا کەرەسەی پەیوەندیگرتن (گەیاندنی پەیام و وەرگرتنی وڵام) نییە، بەڵکوو ئامانجە، هەر لەبەر ئەوە هەم دەبێ ستراتیژییەکی ڕوون سەبارەت بە زمانی کوردی هەبێت و هەمیش میدیا حزبییەکان و ڕاگەیاندنەکان زۆر بە خەستی و چڕی پەیڕەوی لە سیاسەت و ستراتیژیی زمانی بکەن و زمانی کوردی بکەن بە ئامانج و، هەر لەو کۆڵانەوە سەیری زمانی کوردی بکەن. با زمانی کوردی ببێتە ئامانج، نەک تەنیا کەرەسە بێت بۆ قسەپێکردن لە تەلەڤزیۆن و ڕادیۆ و بڵاوکردنەوەی بەیاننامەی حزبی و سیاسی!
ئەگەر هەوڵی ڕۆژانە بۆ لەقاودان و ڕووخانی کۆماری ئیسلامییە، هەر بەو پێیە دەبێ هەوڵی پاراستن و بەهێزترکردنی زمانی کوردی چڕتر و تۆکمەتر بکرێتەوە و لە هەر شوێنێک کە کۆماری ئیسلامی بە دامەزراوە چەواشەکارییەکانیەوە بخوازێت زەبر لە زمانی کوردی بدات، پێویستە زمانی کوردییش ڕووی تۆپخانەکەی تێ بکات و زەبرەکان لە گەرادا بخنکێنێت!
لەبیرمان نەچێت، زمانی کوردی تەنیا بە نووسین و بڵاوکردنەوەی بەیاننامەی سیاسی ناپارێزرێت، بەڵکوو پرسێکی ژیانییە و پێویستە خۆشمان بوێت. وا باشە حزب و ڕێکخراوە سیاسییەکانی ڕۆژهەڵات بە رێخراوەکانی کۆمەڵی مەدەنی و کەسایەتییەکانیشەوە بیرێکی ستراتێژی لە زمانی کوردی بکەنەوە و، پاراستن، بڕەودان و بەهێزکردنی زمانی کوردی بکەنە ئەرکێکی ڕۆژانە!
زمانی من (کوردی)، هێلانە، ماڵ و وڵاتی منە!

  • زیاترین بینراو
  • دوایین ناوەرۆکەکان
ئێرانی هەڵبەستراو ” جەعلی “

هێرشی فەرهەنگی

2021-11-19
دەوڵەت ڕۆحی نەتەوەیەک

دەوڵەت ڕۆحی نەتەوەیەک

2021-10-26

بزووتنەوەی هیوا

2021-11-14
ڕۆژهەڵاتی کوردستان

ڕۆژهەڵاتی کوردستان

2020-10-02
پەیامی هاوخەمی و پرسەنامەی بزووتنەوەی هیوا

پەیامی هاوخەمی و پرسەنامەی بزووتنەوەی هیوا

0
بزووتنەوەو گەل

بزووتنەوەو گەل

0
لۆژیکی ڕاستەقینەی ڕەخنەدان و ڕەخنەکردن

لۆژیکی ڕاستەقینەی ڕەخنەدان و ڕەخنەکردن

0
کوردەکان بەڵێ بۆ ژیان دەلێن

کوردەکان بەڵێ بۆ ژیان دەلێن

0
پەیامی هاوخەمی و پرسەنامەی بزووتنەوەی هیوا

پەیامی هاوخەمی و پرسەنامەی بزووتنەوەی هیوا

2023-02-06
بانگەوازیی بزووتنەوەی هیوا

بانگەوازیی بزووتنەوەی هیوا

2023-01-26
با کەس هەوڵ نەدات گەمە بە عەقڵی خەڵک بکات

با کەس هەوڵ نەدات گەمە بە عەقڵی خەڵک بکات

2023-01-24
گەمارۆی شاخوازەکان و ڕزگارکردنی شۆڕش

گەمارۆی شاخوازەکان و ڕزگارکردنی شۆڕش

2023-01-24
پەیامی هاوخەمی و پرسەنامەی بزووتنەوەی هیوا
هەواڵ

پەیامی هاوخەمی و پرسەنامەی بزووتنەوەی هیوا

2023-02-06
بانگەوازیی بزووتنەوەی هیوا
راپۆرت

بانگەوازیی بزووتنەوەی هیوا

2023-01-26
با کەس هەوڵ نەدات گەمە بە عەقڵی خەڵک بکات
کوردستان

با کەس هەوڵ نەدات گەمە بە عەقڵی خەڵک بکات

2023-01-24
گەمارۆی شاخوازەکان و ڕزگارکردنی شۆڕش
وتار

گەمارۆی شاخوازەکان و ڕزگارکردنی شۆڕش

2023-01-24
با کەس خۆی نەکات بە نوێنەری گەل
وتار

با کەس خۆی نەکات بە نوێنەری گەل

2023-02-07

ئەرشیڤ

  • شوبات 2023 (1)
  • كانونی دووه‌م 2023 (5)
  • كانونی یه‌كه‌م 2022 (5)
  • ئه‌یلول 2022 (1)
  • كانونی دووه‌م 2022 (1)
  • كانونی یه‌كه‌م 2021 (1)
  • تشرینی دووه‌م 2021 (1)
  • تشرینی یه‌كه‌م 2021 (3)
  • ئاب 2021 (1)
  • ئایار 2021 (1)
  • نیسان 2021 (2)
  • ئازار 2021 (1)
  • شوبات 2021 (1)
  • كانونی دووه‌م 2021 (1)
  • تشرینی دووه‌م 2020 (1)
  • ئه‌یلول 2020 (2)
  • ئاب 2020 (8)
  • ته‌مموز 2020 (16)
ماڵپەڕی دەنگی هیوا

  • کوردستان
  • ئێران
  • جیهان
  • کۆمەڵایەتی
  • چاند و هونەر
  • ئابووری
  • وتار
  • راپۆرت
  • وتووێژ
  • دەربارەی ئێمە
  • پەیوەندی

هەموو مافەکان بۆ ماڵپەڕی "دەنگی هیوا" پارێزراوە. © 2020

ئەنجامێکی نەبوو
دیتنی هەموو ئەنجامەکان
  • سەرەتا
  • هەواڵ
    • کوردستان
    • ئێران
    • جیهان
  • کۆمەڵایەتی
    • مافی مرۆڤ
    • ژنان
  • ئابووری
  • چاند و هونەر
  • راپۆرت
  • وتووێژ
  • وتار
  • مەڵتی میدیا
    • ئینفۆگرافیک
    • وێنە
    • فیلم
    • كاريكاتێر و دیزاین
  • کوردی
  • فارسی
  • English
دەنگی هیوا

هەموو مافەکان بۆ ماڵپەڕی "دەنگی هیوا" پارێزراوە. © 2020